SERRA DA GROBA: O FOXO DO LOBO
PATRIMONIO
![](images/aGFzaD1mMTViOTUzNzhmY2E5ZGU2M2IxOGVmYjY3ZDFjNjAwMw--.thumb.jpg)
Foto: Profimedia Images
Noé Ferreira Rodríguez
20/01/2015
![](images/SERRA-DA-GROBA.20.1.15.FOXO.1231.jpg)
Muro norte do Foxo Pedriño, na Boca da Groba (Oia), e pista que cruza na confluencia dos muros onde se atoparía o foxo. O Foxo Pedriño, é testemuño en pedra da presenza do lobo (Canis lupus signatus) na comarca do Baixo Miño.
Fotografía: Noé Ferreira-Rodríguez-anabam
![](images/SERRA-DA-GROBA.20.1.15.FOXO.2.12312.png)
Os muros superan no seu conxunto o quilómetro de lonxitude, e a súa altura podería sobrepasar os dous metros.
Na figura da dereita, imaxe aérea do Foxo Pedriño na Boca da Groba (liña punteada vermella).
Imaxe modificada de Google Earth.
![](images/SERRA-DA-GROBA.20.1.15.FOXO.3.1231-3.jpg)
Ademais do seu estado ruinoso, o foxo da Groba, na actualidade, atópase parcialmente destruído pola construción dunha pista que o cruza na confluencia dos seus muros, onde estaría o propio foxo destinado a caída do lobo para logo ser “axusticiado”.
Restos dos muros dos puxeiros onde se gardaba o gando na Serra da Groba.
Fotografía: Noé Ferreira-Rodríguez-anabam
Entre os anos 1953 e 1973 o lobo, raposo, xeneta, lontras ou aves rapaces eran denominadas “alimañas” e como tales a súa caza era promovida e subvencionada pola administración do réxime franquista, outorgando un valor a cada unha das pezas cobradas polo ben da caza menor e os currais.
Estas foron estas terras lobeiras ata non hai moitos anos, e proba disto son os traballos de Xilberte Manso (Instituto de Estudios Miñoranos), quen recolleu valiosas imaxes e testemuños onde se sinala a presenza da especie ata mediados dos anos 70, documentando a execución de batidas en zonas como o Niño do Corvo no Rosal e A Portela e Oia.
A toponimia da zona reflicte a presenza da especie na comarca, deste xeito podemos atopar lugares como Coba do Lobo (515645X-4646485Y) na confluencia dos concellos de Oia, O Rosal e Tomiño.
As derradeiras testemuñas recollidas entre as xentes da Groba por ANABAM recordan como arredor do ano 1980 deuse caza ao que podería ser o último lobo da zona. Posiblemente un exemplar divagante chegado no seu campeo dende as manadas próximas e que aínda hoxe se manteñen por terras do Suído.
Pero a partir da década dos 90 a posibilidade de que exemplares cheguen dende as últimas terras lobeiras da zona practicamente desaparecen coa entrada en funcionamento a Autovía do Atlántico entre os anos 1992 e 1993, que une Tui con Vigo. A construción desta vía supuxo o parcial illamento da rexión suroeste de Galicia, quedando as comarcas do Val Miñor e o Baixo Miño incomunicadas naturalmente pola cidade de Vigo ao norte, a Autovía do Atlántico ao leste e o Río Miño ao sur.
A convivencia co lobo segue sendo a día de hoxe un exemplo da irracionalidade humana e somos incapaces de protexer este elemento chave nos ecosistemas, xa que entre outras “funcións”, controlan ás poboacións das que son as súas presas evitando superpoboacións e eliminan individuos enfermos controlando a transmisión de enfermidades. E, mentres no veciño Portugal a especie está totalmente protexida, as novas de matanzas no territorio peninsular sucédense nos medios de comunicación.
Figura 4. Estrutura orixinal que tería o Foxo Pedriño antes da
construción da pista que o cruza na confluencia dos seus muros.
![](images/SERRA-DA-GROBA.20.1.15.FOXO.GFH66G.8761.jpg)
![](images/SERRA-DA-GROBA.20.1.15.TRAM.2AQ.12315.png)
O lobo non foi nin é a única vítima da actividade cinexética legal ou ilegal e especies como o raposo ou os teixugos seguen baixo o punto de mira das batidas.
O raposo (Vulpes vulpes) según a Lei de Caza, está considerado como peza de caza menor no período que vai do 17 de agosto ata o 18 de outubro (2014) e do 7 de xaneiro ata o 8 de febreiro (2015).
Os teixugos (Meles meles) pola contra, continúan sendo vítimas do “control de depredadores” e peza de caza ilegal con fins gastronómicos en concellos como Oia e O Rosal a pesar de non tratarse dunha especie cinexética (polo tanto prohibida a súa caza) e estar protexida polo Convenio de Berna sobre a conservación do medio natural e a vida silvestre en Europa.
O uso ilegal de lazos e trampas segue sendo habitual nos montes da comarca e proba disto son os artefactos localizados durante as saídas de campo de ANABAM
Figura 5. Lazo e trampa localizados en Guillarei (Tui) no
ano 2010 por membros de ANABAM. Fonte da imaxe:
www.anabam.org
Fontes:
http://www.farodevigo.es/sociedad-cultura/2014/11/07/caza-ultimos-lobos-groba/1127494.html
http://www.ecologistasenaccion.org/article20006.html